Խոսքի ուժը. Տիրոջ հետ զրուցել հոգով, մտքով, սրտով

Մենք օգտագործում ենք հազարավոր բառեր, արտահայտություններ՝ դրական, բացասական իմաստներով՝ հաճախ չմտածելով դրանց նշանակության ու խոսքի զորության մասին: Հարց է առաջանում, իսկ ի՞նչ բառերով կարող ենք դիմել Տիրոջը, ի՞նչ անել, որ աղոթքը մեխանիկական չլինի:

«Շողակն Արարատյան» ամսաթերթի զրուցակիցը Ներքին Չարբախի Սուրբ Խաչ եկեղեցու հոգևոր հովիվ Տեր Հրաչյա քահանա Գյոզալյանն է:

Աղոթքի լեզուն հասկանալու համար Տիրոջ հետ պետք է զրուցել հոգով, մտքով, սրտով

Աղոթքը մեր զրույցն է Արարչի հետ: Երբ մենք աղոթում ենք, պետք է կտրվենք աշխարհից, ընկղմվենք աղոթքի մեջ, հոգով, մտքով, սրտով լինենք Աստծո հետ: Այս ամենը կարևոր է, որպեսզի մեր խոսքը լսելի լինի: Եկեղեցին պահպանել է աղոթքի լեզուն՝ գրաբարը: Երբեմն մարդիկ տրտնջում են, թե այն չեն հասկանում: Դա նշանակում է, որ չեն հասկանում մեր նախնյաց լեզուն: Աղոթքներում, շարականներում հնչող բառերը մեզ խորթ չեն, դրանք դառնում են մեր արմատներին: Պետք է ուշադիր լինել, ամբողջ հոգով անկեղծ զրուցել Աստծո հետ: Այդ դեպքում ամեն բան պարզ կլինի: Երբ մարդիկ սկսում են մասնակցել Սուրբ Պատարագների, ժամերգությունների, սկզբում չարն իր գործն անում է. հոգնածություն, թմբիր է բերում: Երբ մարդ դրսևորում է կամքի ուժ, հաճախ է անկեղծ, ի սրտե աղոթում, մասնակցում Սուրբ Պատարագների, լսում շարականեր, սկսում է հասկանալ նաև աղոթքի լեզուն:

«Ի խորոց սրտի խօսք ընդ Աստուծոյ»

Տիրոջ հետ զրույց՝ մեր բառերով

Տիրոջ հետ կարող ենք անգամ լուռ զրուցել, կանգնել եկեղեցում ու չասել որևէ բառ. Նա գիտի մեր ցանկությունների մասին, լսում է Իրեն ուղղված մեր խոսքը, եթե այն անկեղծ է:  Մի հետաքրքիր պատմություն կա մեծահասակ կնոջ մասին, որը Բարձրյալի հետ զրուցում էր իր բառերով: Մի անգամ նրան տեսնում է տեղի քահանան ու սաստում, թե սխալ է աղոթում: Մի քանի օր անց հոգևորականը երազում տեսնում է Տիրոջը: Նա նրան հարցնում է. «Իմ սոխակին ինչո՞ւ լռեցրիր»: Քահանան գտնում է կնոջն ու փոխանցում, որ աղոթի այնպես, ինչպես նախկինում էր աղոթում: Տերը գիտի մեր ցանկությունները. «Երբ աղոթես, մտի՛ր քո սենյակը, փակի՛ր քո դռները և ծածո՛ւկ աղոթիր քո Հորը, և քո Հայրը, որ տեսնում է ծածուկը, քեզ կհատուցի հայտնապես» (Մատթեոս 6:6):

Լինե՛նք զգոն, երբ խոսում ենք Արարչի հետ

Աշխարհն արարվեց խոսքով: Բարձրյալի սերը դրսևորվեց, երբ ասաց. ««Թող լույս լինի»։ Եվ լույս եղավ» (Ծննդոց 1:3): Խոսքն ուժ ունի, պետք է զգոն, անկեղծ լինենք, երբ խոսում ենք Արարչի հետ: Կարևոր է, որ մեր սրտում ունենանք բարի ցանկություններ, մեր միջից հանենք չարությունը, աղոթենք նաև մյուսների համար: Պատահել է, որ մարդիկ դիմացինին ցանկացել են միայն վատն ու անգամ աղոթքի ժամանակ խնդրել միայն բացասականը, օրինակ, որ պատժվեն իրեն վատություն անողները, բայց կյանքի ընթացքում կորցրել են հենց իրենք: Պետք է բարին խնդրել, ու բարին կլինի: Աստված լսում է մեր ցանկությունները, բայց դրանց իրականացման համար պետք է լինի Նրա կամքը: Տերունական աղոթքում մենք ասում ենք. «Եղիցին կամք քո»:

«Ի սկզբանե էր Բանը, և Բանն Աստծո մոտ էր, և Բանը Աստված էր» (Հովհաննես Ա 1)։

Պետք է ճիշտ հասկանալ խոսքը

Ամեն մարդու վերապահված չէ մեկնաբանել Աստվածաշունչը: Տարածված սխալ կարծիք կա, թե յուրաքանչյուրը կարող է կարդալ Սուրբ Գիրքն ու իրեն հռչակել քարոզիչ, մարդկանց պատգամներ տալ: Երբ ընթերցում ենք Աստվածաշունչը, նշված է. «Եվ եթե աչքդ գայթակղեցնում է քեզ, հանի՛ր այն և դե՛ն նետիր քեզնից. քեզ համար ավելի լավ է մեկ աչքով հավիտենական կյանք մտնել, քան թե երկու աչք ունենալ և գեհենի կրակն ընկնել» (Մատթեոս 18:9): Տիրոջ խոսքը փոխանցելը վերապահված է եղել առաքյալներին ու փոխանցվել մեր առաքելահաստատ եկեղեցիներին: Հոգևորականները նույնպես առանց եկեղեցու հայրերի մեկնություններն ուսումնասիրելու՝ մարդկանց պատգամներ չեն տալիս: Պետք է կարդալ Աստվածաշունչն ու զրուցել հոգևորականների հետ՝ նրանցից ստանալով մեզ հետաքրքրող հարցերի պատասխանները, քանի որ նրանք լծված են աստվածային խոսքը տարածելուն:

«Կենդանի է Աստծու խոսքը, ազդու և ավելի հատու, քան ամեն մի երկսայրի սուր, և կտրում անցնում է մինչև ոգու և հոգու, հոդերի և ողնածուծի բաժանման սահմանը. նա քննում է խոկումները և սրտի մտադրությունները» (Եբրայեցիներին 4: 12):

Սխալ է Տիրոջ անունը շարունակ տալը

Մարդկանց մեջ տարածվել է հպարտությունը. տեղի, անտեղի  իրենց ամենօրյա խոսակցություններում գործածում են Տիրոջ անունը: Օրինակ վերցնենք սուրբ հայրերի գրվածքները, նրանց վարքը: Անգամ սրբերն իրենց իրավունք չեն վերապահել անընդհատ գործածել Նրա անունը: Նարեկացին ասում է՝ Բարձրյալ, Երկնավոր, իսկ «Տերունական աղոթք»-ում նշվում է՝ «Հայր մեր»: Ժամանակին հրեական սովորության մեջ արգելված էր Տիրոջ անունը գործածելը: Մարդիկ իրենց թույլ չեն տվել ասելու՝ Աստված, չեն ունեցել այդքան համարձակություն: Սա ցույց է տալիս, որ մարդը մեծագույն երկյուղ է ունեցել Նրա նկատմամբ:

«Տերը չի արդարացնի նրան, ով իր անունը զուր տեղն է օգտագործում» (Ելք 20:7):

Պատրաստեց Անի ԱՎԱԳՅԱՆԸ