4-րդ դարում Եկեղեցին սոցիալական օգնությունն օրինականացրեց որպես իր գործունեության ուղղություններից մեկը, որի արդյունքում վանքային համալիրները վերածվեցին բազմապիսի օգնությունների ցուցաբերման կենտրոնների, որտեղ վանականները սկսեցին կատարել նաև օգնության կարիք ունեցող անձանց առաջին դասակարգումները՝ հիվանդներ, մուրացկաններ, ճանապարհորդներ և այլն: Այդ ժամանակաշրջանում եկեղեցու կարևորության ու ազդեցության մեծացման մասին է վկայում եկեղեցական համակարգի կողմից երեխաների կրթության ու դաստիարակության ապահովման գործառույթների սեփականացումը, ինչպես նաև աղքատներին օթևանի և սննդի ապահովումը: Դրանով իսկ՝ այսօրվա ընկալումներով ասած՝ սոցիալական պաշտպանության հիմնական ոլորտները՝ կրթությունը, առողջապահությունը և աղքատների սոցիալական ապահովությունը կենտրոնացվեցին մեկ տեղում՝ եկեղեցու ձեռքում: Եթե դրան ավելացնում ենք նաև այն, որ եկեղեցու իրավասության տակ էր գտնվում նաև սոցիալական վեճերի լուծման խնդիրը, ապա ստացվում է, որ ի դեմս եկեղեցու, գործ ունենք ունիվերսալ գործառույթներ իրականացնող սոցիալ-քաղաքական ինստիտուտի հետ: Ըստ էության, եկեղեցին այդ ժամանակներում «մեկ տանիքի» տակ էր հավաքել կարիքավոր անձանց սոցիալական օգնության տրամադրման գրեթե բոլոր ձևերը՝ դրանով իսկ դառնալով իր ժամանակի սոցիալական քաղաքականության ամենաազդեցիկ կենտրոնը: