Ամանորյա հրաշքներին բոլորն են հավատում, բայց ամենից շատ, թերևս, երեխաներն են  անհամբերությամբ սպասում այդ օրվան, որ  Ձմեռ պապիկից ստանան իրենց ցանկալի ամանորյա նվերները:Ամանորի տոները մի ժամանակահատված են, երբ  բոլորս սկսում ենք հավատալ հրաշքների, փորձում ենք դառնալ  ավելի բարի, ուշադիր, հոգատար միմյանց նկատմամբ և այդ ամենը արտահայտում ենք ամանորյա նվերների միջոցով: Սուրբ Ծննդյան տոներին միմյանց նվերներ տալու քրիստոնեական ավանդույթը ծնունդ է առել ավետարանական այն պատմությունից, երբ արևելքից եկած մոգերն ընծաներ են բերում Մանուկ Հիսուսին: «Եվ երբ այն տունը  մտան, տեսան  մանկանը իր մոր՝ Մարիամի հետ  միասին  և ընկան ու երկրպագեցին նրան.և բանալով  իրենց  գանձատուփերը՝ նրան  նվերներ մատուցեցին՝ ոսկի, կնդրուկ և զմուռս» (Մատթեոս 2:11):

Երբ ասում ենք Ամանոր, առաջին բանը, որ գալիս է մեր մտքին, հրաշագործ բարի Ձմեռ պապի կերպարն է, որը գալիս է մեծ պարկը շալակին և նվերներ  բաժանում մանուկներին: Ո՞վ է այդ հրաշագործ բարի պապիկը, որ ամեն տարի այցելում է մեզ, ինչու՞ են տարբեր երկրներում նրան տարբեր անուններով կոչում:  Նա, ում մենք Ձմեռ պապ ենք անվանում, աշխարհին ավելի հայտնի է Սանտա Կլաուս անվամբ:
 

3-րդ դարի վերջին Փոքր Ասիայում գտնվող հնագույն Լիկիայի Պատարի քաղաքում ազնվական ծագում ունեցող հարուստ վաճառական Թեոփանեսի ընտանիքում որդի ծնվեց, ում ծնողները, որպես բարեպաշտ հավատացյալներ, կնքեցին Նիկողայոս քրիստոնեական անվամբ, որը նշանակում է ժողովրդի հաղթող: Աստծո մեծ սիրեցյալը կյանքում շատ անգամներ առիթ ունեցավ հաղթահարել մարդկային չարությունը: Փոքր հասակում  կորցնելով ծնողներին՝ մեծանում է իր հորեղբոր՝ Նիկողայոս եպիսկոպոսի խնամակալությամբ, ով էլ հետագայում նրան քահանա է ձեռնադրում: Հետևելով ավետարանական այն խոսքերին, որում ասվում է՝  «Եթե  ուզում  ես կատարյալ  լինել, գնա՛,  վաճառի՛ր, ինչ-որ  ունես  և տու՛ր աղքատներին. Այդպիսով  երկնքում պիտի գանձ  ունենաս.  ապա  վերցրու՛  խաչդ  և հետևի՛ր ինձ» (Մարկոս 10:21): Նա  հենց այդպես էլ վարվում է՝ վաճառում է իր ողջ ունեցվածքը և բաշխում աղքատներին:
 

Սուրբ Նիկողայոսի բարեգործությունների մասին շատ ավանդազրույցներ կան, որոնցից, թերևս, ամենահայտնին հետևյալն է: Մի աղքատ քաղաքացի ամուսնության տարիքի երեք դուստր ուներ: Դրամ չունենալու պատճառով՝ ի վիճակի չէր նրանց օժիտ տալ և ամուսնացնել:  Ս. Ծննդյան տոնին նախորդող մի երեկո, վերադառնալով եկեղեցում ժամերգությունից, եպիսկոպոսը պատահաբար լսում է՝  ինչպես է աղջիկներից մեկը ծնողներին առաջարկում իրեն վաճառել ստրկության, որպեսզի ստացված գումարով հնարավոր լինի քույրերի համար օժիտ գնել: Իմանալով այդ մասին՝  Սուրբ Ծննդյան տոնին նախորդող մի երեկո Նիկողայոսը ծխնելույզից դրամով լի քսակ է գցում, որն ընկնում է կրակի մոտ չորացող ավագ դստեր գուլպայի մեջ: Այդպիսով նա փրկում է այդ ընտանիքը սովից և հոգևոր կործանումից: Հետագայում նա շարունակում է իր գաղտնի բարեգործությունները Սուրբ Ծնունդի նախօրեին՝ կարիքավոր մարդկանց դռան առջև դրված կոշիկներում դրամ կամ ուտելիք թողնելով:
 

Իր հրաշալի արարքով Սուրբ Նիկողայոսը սկիզբ է դնում Սուրբ Ծննդյան տոներին կոշիկներում կամ գուլպաներում նվերներ դնելու գեղեցիկ ավանդույթին: Մարդիկ հագնում էին եպիսկոպոսի հանդերձանք և նվերներ բաժանում երեխաներին: Աստիճանաբար հոգևորականի կերպարը երեխաների պատկերացումներում վերափոխվեց բարի պապիկի կերպարի:

 

Մարիետտա Խաչատրյան